Faylardan Sıcak Su ve Gaz Çıkışı Tespit Edildi

AFAD’a nazaran 6,6 büyüklüğünde, ABD ve ülkemizdeki pek çok uzmana göreyse 6,9 – 7 büyüklüğündeki İzmir sarsıntısında ülke olarak büyük bir acı yaşadık. Yapılan açıklamalara nazaran toplamda 114 vatandaşımız hayatını kaybederken 1035 kişi ise yaralandı. 30 Ekim’de gerçekleşen sarsıntının akabinde 45’i 4’ün üzerinde olacak biçimde 1713 büyüklüğünde artçı sarsıntı kaydedildi. Günlerce hepimizin tek yürek olduğu, enkazın altından gelen her ufak seste umutlandığımız günleri geride bıraktık. Arama kurtarma çalışmaları sonunda bitti, lakin geride görmek istemediğimiz çok sayıda üzücü haber bıraktık. 

Bu çalışmaların akabinde sarsıntıyla ilgili bilgiler gelmeye devam ediyor. Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Zelzele Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAÜM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, İzmir’deki zelzelenin Tuzla ve Gülbahçe fayı üzerinde sıcak su kaynakları, gaz çıkışları ve sıvılaşmaya neden olduğuna dair izlere rastladıkları açıkladı. 

“Depremin Bayraklı etrafını neden etkilediğini bulduk.”

Sarsıntının karada değil, denizin içindeki bir yarar gerçekleştiğini bildiren Sözbilir, buna karşın bilhassa Bayraklı etrafının bu sarsıntıdan çok etkilendiğini ve yapılan araştırmalar sonucunda bunun iki nedenini bulduklarını belirtti. Sözbilir’in açıklamaları şu formda:

“O bölgenin etkilenmesinin temel iki tane nedeni var, bir tanesi yerin zayıf olması, oburu de binaların sarsıntıya sağlam olmaması. Tabanın zayıf olması aslında yapılaşmada sorun yaratacak bir şey değil. Tabanı güzelleştirdikten sonra yapılaşmayı gerçekleştirirsek aslında pek bir sorun olmazdı. İzmir başta olmak üzere Türkiye’deki bütün vilayetlerde bu sorun var. Zira biz zelzeleye güçlü bina konusunda binaya ne kadar değer veriyorsak yere de o değeri vermemiz lazım.”

Sözbilir’in açıklamalara nazaran binaları ne kadar sağlam yaparsak yapalım, en az onlar kadar değerli olan bir şey daha var: Taban sağlamlığı. Öbür bölgelere nazaran daha zayıf bir yere sahip olan Bayraklı, Bornova üzere ilçelerde, bina yapılmadan evvel taban sağlamlaştırma çalışmalarının da yapılması gerekiyor. Geçmişi büyük kayıplarla atlattık, lakin bundan sonra atacağımız yeni adımlarda bu türlü hüzünleri engelleme ihtimalimiz bulunuyor. 

Zelzele karada gerçekleşseydi ne olurdu?

Prof. Dr. Hasan Sözbilir, zelzelenin akabinde Tuzla ve Gülbahçe fayı üzerinde sıcak su kaynakları, gaz çıkışları ve sıvılaşmaya dair izlere rastladığını da söyleyerek, “Gülbahçe fayı kendisi zelzele üretmediği ve zelzelede bir aktifliği olmadığı halde değişik kısımlarında sıvılaşmaya dair bilgiler gözlemliyoruz. Bu da fayın sarsıntıdan çabucak sonra olaya karşılık verdiğini, etkileşime girdiğini gösteriyor.” dedi. “Zelzele karada gerçekleşseydi Bayraklı’nın birçok yerinde çok daha fazla binanın yıkımı gerçekleşirdi. Şu anda zelzelenin tesirleriyle ilgili çalışma yapıyoruz.” diyen Sözbilir, kelamlarına “Yaptığımız incelemelerde Gülbahçe fayında sıvılaşma, Tuzla fayında bilhassa Doğanbey taraflarında yeni sıcak su kaynaklarının oluşmaya başladığını, gaz, buhar çıkışlarının olduğunu gözlemledik.” halinde devam etti.

Bu araştırmalar imar çalışmaları için çok kıymetli

Zelzele Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAÜM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, yaşanan zelzele ve bunun sonucunda oluşan etkenlerle ilgili araştırmaların sürdüğünü ve bu cins araştırmaların imar çalışmaları için çok değerli olduğunu söyledi. 

Buradan, İzmir zelzelesinde hayatını kaybeden tüm vatandaşlarımız, hemşerilerimize rahmet diliyoruz. 91 saat boyunca hayata tutunan Ayda bebek üzere enkaz altından canlı kurtulan tüm yaralı dostlarımızın da en kısa müddette güzelleşmesini temenni ediyoruz. Umarız, ülkemiz yahut dünyada bir daha bu türlü acılar görmeyiz. Unutmayın, zelzele değil, ihmal öldürür.