Türkiye, fikir ve söz özgürlüğünde 140 ülke ortasında 136. sırada!

CHP İzmir Milletvekili Kamil Okyay Sındır, TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda, Adalet Bakanlığı’nın 2023 yılı bütçesi görüşmelerinde konuştu.

Hukukun Üstünlüğü endeksine ait sayıları açıklayan Sındır, Dünya Adalet Projesi 2022 Yılı Raporu’na nazaran; Türkiye’nin 140 ülke ortasında 116’ncı olduğunu, yapılan siyasi atamalarla Türkiye yargı sisteminin siyasallaştığını ve RTÜK’ün keyfî, siyasi ve hukuk dışı kararlarının kabul edilemez olduğunu söyledi.

“SON BEŞ YILIN EN DÜŞÜK SEVİYESİ!”

Adalet Bakanlığı’nın geçmiş yıla nazaran bütçe artışının merkezi idare bütçe artışının altında kalışını eleştiren, Sayıştay raporlarının Adalet Bakanlığı’nca ciddiye alınmadığını söyleyen Sındır, “Adalet Bakanlığımızın bütçesine baktığımda, son beş yıl, merkezî idare bütçesi artış oranının altında kalmış. 2023 yılı bütçesinde de merkezî idare bütçesi bir evvelki yıla nazaran yüzde 155,3’lük bir artış gösterirken Adalet Bakanlığının bütçesi yüzde 126,9’luk bir artış göstermiş. Ayrıyeten, merkezî idare bütçesi içindeki hissesi da yüzde 1,69’la son beş yılın en düşük düzeyine gelmiş. Sayıştay, vazife, yetki ve sorumlulukları Anayasa’da da tanımlanmış yüksek mali yargı organıdır. Adalet Bakanlığımızın Sayıştay raporuna baktığımızda ise 17 bulgudan bahsediyor. Bu bulgular kontrol görüşünün desteği olan bulgular. Adaletin kamu yönetimi olan böylesi bir bakanlığın bir diğer yargı organının mali bulgularını hiçe sayması ve bunları yerine getirmemiş olması kabul edilemez. Adalet Bakanlığı açısından bu 11 başka hususta Sayıştay’ın evvelki 2020 raporundaki bulguların yerine getirilmemiş olması ve bunda ısrarla direnilmesi anlaşılır bir şey değil. Bakanlığınızın bütçe kitabında “Adil, itimat veren ve aktif bir adalet sistemini sağlamak” başlıklı alt program amacının performans göstergelerine 100 bin şahsa düşen hâkim ve savcı sayısı hedeflerinizdeki artışların öngördüğünüz yeni atanacak hâkim ve savcı sayısıları ile karşılanamayacak olduğu açık bir biçimde ortada” diye konuştu.

“SİYASİ ATAMALARINIZLA YARGIYI DA SİYASALLAŞTIRIYORSUNUZ”

AKP’nin çeşitli kademelerinde misyon almış şahısların hakim ve savcı yapıldığının altını çizerek kelamlarına devam eden Sındır, “Kamudan siyasete girmek istediğimde, Bornova Belediye Başkanlığına aday olmak istediğimde, Seçim Kanunu gereği ayrılırken geri dönüşümde bir sorun yoktu. Yani aday olamasam yahut aday olup seçilemesem tıpkı vazife, makam, yetki, sorumluluklara geri dönme hakkım vardı. Geri dönebilme konusunda iki istisna var, bir yargı mensupları, bir de Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları. Zira bir sefer siyasi kimliğinizi belirtirseniz geri dönmenizin tarafsızlığınız konusunda kuşku yaratabileceği kanısıyla. Sizin devrinizde seçim hukukunun bu ruhu maalesef yok sayıldı. Büyük bir çoğunluğu AKP’de vilayet, ilçe başkanlıklarında üst seviye vazifeler yapmış, belediye başkanlıklarına, Milletvekilliklerine aday olmuş, Meclis üyeliklerinde, başkanlıklarda vazife yapmış, siyasi parti rozeti muhakkak olan şahısların birçoğu avukatlıktan hâkim ve savcı yapıldı ve böylesi siyasi atamalarınızla yargı sistemini de siyasallaştırdınız. Bunlar büsbütün Seçim Kanunu’nun ruhuyla karşıttı. Siz en düzgünü, Seçim Kanunu’ndaki o kararı kaldırın, en azından eşitlik olsun, şayet adaletiniz buysa” tabirlerini kullandı.

“KEYFİ, SİYASİ, HUKUK DIŞI!”

RTÜK’ün keyfî, siyasi ve hukuk dışı kararlarını sert sözlerle eleştiren Sındır, “AKP’li milletvekili arkadaşımız geçmişten bahsetti, televizyonda yaptığı bir konuşmadan ötürü DGM mahkemelerine gittiğini söyledi. Sayın Bakan, sizin devrinizde RTÜK; Halk TV, Tele 1, KRT TV, Flash TV’ye Sayın Genel Liderimiz Kemal Kılıçdaroğlu’nun Twitter’da yaptığı canlı yayınını, TÜRGEV ve Ensar Vakfı üzerinden ABD’ye para aktarıldığını tez eden bir yayınını, calı yayınladıkları için para cezası yağmuruna tutuldu. Bu hususta vicdanınız hiç sızlamadı mı? Bu mudur sizin adaletiniz? Tıpkı yayını Sayın Genel Liderimiz TBMM TV üzerinden küme konuşmalarında da değişik hususlardaki bilgilerini aktarıyor, orada hata ögesi diye RTÜK TBMM TV’ye TRT 3’e ceza mı yazacak, ya da yazabilecek mi? Bu kabul edilebilir mi sizce? RTÜK’ün böylesi keyfî, siyasi, hukuk dışı kararlarına diyecek bir şeyiniz yok mudur yoksa bu da sizin tasvip ettiğiniz bir adalet uygulaması mıdır?” dedi.

“TEMEL HAKLARDA 134’ÜNCÜ SIRADAYIZ”

Hukukun Üstünlüğü endeksinin sayılarını masaya yatırarak kelamlarına son veren Sındır, şöyle konuştu: “Dünya Adalet Projesi 2022 Yılı Raporu’nda ülkeler sıralanmış. Türkiye genel değerlendirmede 140 ülke ortasında 116’ncı sırada. Bölgesindeki Güneydoğu Avrupa ve Orta Asya ülkeleri içerisinde 14 ülke ortasında 14’üncü sırada. Hükûmetin sınırsız yetkileri nedeniyle yetkilerin sonlandırılması konusunda 140 ülke ortasında 135’inci sırada. Temel haklar üzerinden baktığımızda 134’üncü sıradayız. Yasal yaptırımlar üzerinden 118’inci sıradayız. Bunların alt kısımları var, onlara da dikkatinizi çekmek istiyorum. Mesela Hükûmetin/devletin yetkilileri yargı tarafından tesirli bir formda sınırlanmış mı? Hayır, 125’inci sıradayız. Devletin yetkililerini bağımsız kontrol ve izlem tarafından tesirli bir formda denetim edilebiliyor mu? 137’nci sıradayız. Yasama organındaki hükûmet yetkililerinin kamu vazifesini şahsî karları için kullanamazlar, 119’uncu sıradayız. Açık hükûmet, açık devlet sıralamasında 105’inci sıradayız, sivil iştirakte 136’ncı sıradayız 140 ülke ortasında. Eşit muamele ve ayrımcılığın olmaması konusunda 135’inci sıradayız. Bireyin yaşama ve güvenlik hakkının faal bir biçimde teminat altına alınması konusunda 114’üncü sıradayız. Fikir ve söz özgürlüğü tesirli bir halde garanti altında mı diye kıyaslamada 136’ncı sıradayız. İnanç ve din özgürlüğünün faal bir biçimde teminat altına alınıp alınmadığında 138’inci sıradayız. Daha yeni cemevlerinin ibadethane ve Alevi toplumunun, Alevi inancının bir inanç olduğunu bile reddeden bir kanun teklifini getirdiniz. Toplantı ve dernek kurma özgürlüğünün faal bir garantisinin olup olmadığı konusunda da 133’üncü sıradayız.”

Kaynak: Cumhuriyet
Kaynak Url: http://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/turkiye-fikir-ve-ifade-ozgurlugunde-140-ulke-arasinda-136-sirada-2004050?utm_medium=Kategori%20Sayfasi&utm_source=Cumhuriyet&utm_campaign=Kategori%20Sayfasi