İzmir için ihtar: Binaların yüzde 70’inin dönüşüme muhtaçlığı var!

6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan Kahramanmaraş merkezli büyük sarsıntılar ve 30 Ekim 2020’deki İzmir sarsıntısıyla İzmir Büyükşehir Belediyesi, kenti afetlere karşı dirençli hale getirmek için yapı envanteri çalışmaları başlatmıştı. Bayraklı’nın akabinde Bornova’da saha çalışmaları sürerken, İzmir’deki riskli yapıların dönüşümüyle ilgili uzmanlardan önemli ihtar geldi.

“HER EVRE MÜHENDİS ELİYLE YAPILMALI”

İzmir’de yüzde 60 ila 70 oranında yapıların dönüşüme muhtaçlığı olduğuna dikkat çeken İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şube Lideri Hareket Ulutaş, “İzmir’deki yapıların bir kısmı yapılaşmaya uygun olmayan alanlar üzerinde bulunuyor. Bir kısmı kaçak yapılar olarak imar affıyla belgelendirilmiş, mühendislik hizmeti almamış yapılardır. Bir kısmı eski yönetmeliklere uygun olarak yapılmış ruhsatlı yapılar. Bir de şimdiki yönetmeliklere uygun bir formda inşa edilen yapılar var. Mühendislik hizmeti almamış olan yapılar risk oluşturuyor; zira bu alanlarda yer açısından daha uygun bir alanda bulunmakla bir arada, mühendislik hizmetini hiç almamış olması, aslında yapının kendi güvenliği açısından bir tehdit oluşturuyor. Bu yapıların güvenliğinden bahsetmek mümkün değil. Bilhassa imar aflarıyla tescillenmiş yapılar, hiçbir yapı güvenliğin testine tabi tutulmadan belgelendirilmiş yapılardır. Bir yapının üretiminden bahsettiğimizde aslında belli bir evreleri var; birisi projelendirme, başkası uygulama, üçüncüsü de kontrol diyebiliriz. Bu kademelerin her birinin ehil mühendisler eliyle yapılmış, uygulanmış ve denetlenmiş olması gerekiyor” diye konuştu.

Ulutaş, “İzmir’deki dönüşüme uğraması gereken binaların oranı aslında birebir yapılan bir tespit değil. Makul bir yıl öncesi baz alınarak ve imar barışından belgelendirilen yapılar dikkate alınarak yani mühendislik hizmeti almamış yapılar dikkate alınarak ortaya çıkan oranlardır. Yapı stoklarının güvenilirliği konusunda önemli sorun var. Birincisi; mevcut yapı stoku üzerine soru işaretlerimiz var. İkincisi; şuanda yaptığımız imalatla ilgili de hala problemler yaşadığımızı düşünüyorum” dedi.

“HASARLAR VATANDAŞ GÖZÜYLE GÖRÜLEMEYEBİLİR”

İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şube Lideri Aksiyon Ulutaş, vatandaşların ilgili belediyelerden bina projelerine ulaşabileceklerini aktardı. Bina güvenliği konusunda gerekli tahlillerin yapılmasına da değinen Ulutaş, “Yaşanan sarsıntılardan sonra çok sayıda İzmirli vatandaş ‘yapımın güvenliğini nasıl sorgulatabilirim?’ diye sorgulamaya başladı. Yapısının güvenliğine dair soru işareti olanlar bir inşaat mühendisliğine müracaatı gerekiyor. Hasebiyle o yapının projesine ilgili belediyeden ulaşabilir. Bu projeyi alıp ‘benim üretim inançlı mi?’ diye sorması gerekiyor. Burada birtakım tahlillerin gerçekleştirilmesi lazım. Bu tahliller sonucunda vatandaşlar yapısına dair bilgi sahibi olabilir. Aslında kimi vakit hasarlar daha fazla oluyor. Kimi vakit da yıkımlar kelam konusu oluyor. Olağan ki bu vatandaş gözüyle çok fazla bilinebilecek şeyler değil. Bunlar teknik detaylardır” sözlerine yer verdi.

RİSKLİ YAPI TESPİTİ USULÜ

Can güvenliği sağlamayan yapıların güçlendirilmesi gerektiğini tabir eden Ulutaş, “Deprem direktörünün yanı sıra bir de kentsel dönüşüm yasasında kullandığımız bir riskli yapı tespiti tekniğimiz var. Riskli yapı tespiti direktörlüğüne girdiğimizde yapımız riskli çıkarsa yıkım sürecini başlatmış oluyoruz. Sarsıntı yönetmeliği o denli değil. Biraz daha ayrıntılı bir tahlille bize yapımızın can güvenliğini sağlayıp sağlamadığı hakkında bilgi veriyor. Bunun sonrasında da iki seçeneğimiz var. Yapımız can güvenliği sağlıyorsa bir kasvetimiz yok. Ama can güvenliği sağlamıyorsa bu yapıyı ya güçlendireceğiz ya da yıkıp tekrar yapacağız” dedi.

Bina kimlik evrakları hakkında da bilgiler aktaran Ulutaş kelamlarına şunları ekledi:

“Bayraklı ve Bornova’da yapı stoğuna dair bir çalışma yaptık. Bina kimlik evrakları düzenledik. Vatandaşlar bina kimlik dokümanlarına İzmir Kent Rehberi üzerinden ulaşabilir. Kimlik evraklarının içerisinde binanın ruhsatı da var.”

Kaynak: Cumhuriyet
Kaynak Url: https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/izmir-icin-uyari-binalarin-yuzde-70inin-donusume-ihtiyaci-var-2155561?utm_medium=KategoriSayfasi&utm_source=KategoriSayfasi