Prof. Dr. Sevil Atasoy: “Madde bağımlılığı bir beyin hastalığıdır ve tedavi edilmesi şarttır”

2024-2025 Akademik Yılı Oryantasyon Günleri kapsamında Bağımlılıkla Uğraş Konferansı’nda öğrencilerle bir ortaya gelen Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Sevil Atasoy, transit ülke konumunda kullanıcı ülke konuma geçildiğine dikkat çekti. Atasoy, “Madde bağımlılığı bir beyin hastalığıdır ve tedavi edilmesi kuraldır. İşte bu nedenle husus bağımlılarının cezaevlerine konmasına hararetle karşıyız.” diye konuştu. 

Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve İsimli Tıp Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Sevil Atasoy, 2024-2025 Akademik Yılı Oryantasyon Günleri kapsamında Bağımlılıkla Çaba Konferansı’nda öğrencilere seslendi. 

Atasoy, bu yıl 2024-2025 akademik yılında, Türkiye’deki tüm üniversitelerin oryantasyon programlarında birinci sefer Bağımlılıkla Uğraş başlığı altında bir konferans düzenlendiğini lisana getirdi. 

“Öncelikli olarak, ‘hayır’ demeyi öğrenmemiz gerekiyor”

Gençlerin her an karşısına çıkabilecek ister doğal ister kimyasal olsun çeşitli unsurlar olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Sevil Atasoy, “Bu unsurlar denenebilir, lakin bir noktadan sonra ticari boyut devreye giriyor ve bu durumda, sizi bağımlılığa sürüklemek isteyen birtakım güçlerin olduğunu unutmamalıyız. Bugün, genç yetişkinler için unsur bağımlılığının ne kadar tehlikeli ve ne kadar yaygın bir durum olduğunun altını çiziyoruz. Bu yaşlarda en sıkıntı olan kendinize uzatılan rastgele bir ilacı yahut içinde bir unsur bulunan sigara ya da nargileyi elde etmemenizdir. Öncelikle olarak, ‘hayır’ demeyi öğrenmemiz gerekiyor.” diye konuştu.

“Madde kullanımının gerçek risklerini öğrenmemiz gerekir”

Prof. Dr. Sevil Atasoy, gençlere ‘kederli anınızda size uzatılan rastgele bir şeye hayır demesini bilmeniz gerekiyor’ tavsiyesinde bulunarak, “Çünkü o çok süreksiz olarak sizi tahminen rahatlatabilir. Tahminen bu ıstırabınızı kısa bir müddet için çözebilir fakat sorununuz, sorununuz orada durdukça tekrar birebir döngünün içine düşeceksiniz. O nedenle sorunun kendisini çözmeyi öncelikle bir hale getirmemiz kaide. Unsur kullanımının gerçek risklerini öğrenmemiz gerekir.” biçiminde konuştu.

“Madde bağımlılarının cezaevlerine konmasına karşıyız”

Bazı ülkelerde yasal değişikliklerle esrar kullanımının özgür bırakıldığına dikkat çeken Prof. Dr. Sevil Atasoy, “Bu ortada ‘esrar ottur, ziyanı yoktur’ lafının bir kent efsanesi olduğunu bilmemiz gerekiyor. Bütün hususlar berbata kullanıldıkları takdirde, yani tıbbi hedefli olanlar dahi berbata kullanıldığı takdirde beyin hasarına yol açar. Özcesi unsur bağımlılığı bir beyin hastalığıdır ve tedavi edilmesi koşuldur. İşte bu nedenle husus bağımlılarının cezaevlerine konmasına hararetle karşıyız. Kesinlikle tedavi edilmeleri gerekir. Lakin çağdaş ve bilimsel metotlarla tedavi edilmesi gerekir.” dedi.

Sosyal medya kullanılarak husus kullanımı özendiriliyor

“Arkadaşlar ortasında rastgele bir hususla karşılaştığınızda birbirinize dayanak olmaktan çekinmeyin. Yalnızca kendinizi değil, etrafınızdaki arkadaşlarınızı, kardeşlerinizi ve aile üyelerinizi de müdafaamız gerekir.” diyen Prof. Dr. Sevil Atasoy, şöyle devam etti:

“Sosyal medyanın olağan ki çok büyük tehlikesi var. Zira bu, milyar dolarlık, birçok ülkenin kendi gelirinden de daha fazla gelir getiren bir örgütlü kabahat. Bunlar toplumsal medyaları da kullanıyorlar. Orada gördüğümüz her unsur ile ilgili ya da rastgele bir ilaçla ilgili paylaşım aslında sizin de bir kullanıcı olmanız yahut sizin bunu birilerine özendirmeniz için oluşturulmuş bir tuzak. Bunun farkında olun. Toplumsal medyada unsur kullanımıyla ilgili övgü dolu yorumlara sıkça rastlayabilirsiniz; bunun algoritmalar tarafından desteklendiğini unutmayın. Sıkça karşılaştığınız bu içerikler, günün birinde size uzatılan bir maddeyi kabul etmenize sebep olabilir.”

Reçeteli ilaçların berbata kullanılmasına dikkat!

Günümüzde, klâsik bağımlılık yapan unsurların yerini laboratuvar ortamında üretilen ve basitçe elde edilebilen sentetik unsurların aldığını, bu hususların de bağımlılık yapan tesirlerinin güçlü olmasına karşın daha ucuz olduğunu söz eden Prof. Dr. Sevil Atasoy, “Üniversite öğrencileri için tehlikeli olan bir öteki bağımlılık çeşidi ise reçeteli ilaçların berbata kullanılmasıdır. Dünyanın her yerinde, bayanlar ve erkekler unsur kullanabiliyor; fakat bayanlar daha çok antidepresanlar, uyku ilaçları ve ağrı kesiciler üzere reçeteli ilaçları, tedavi hedefi dışında berbata kullanma eğiliminde olabiliyor.” diye konuştu.

Dünyada husus bağımlılığı giderek artan bir sorun!

Dünyada husus bağımlılığının giderek artan bir sorun haline geldiğini lisana getiren Prof. Dr. Sevil Atasoy, 2022 yılına ilişkin istatistiklere nazaran, dünya genelinde 292 milyon kişinin unsur kullandığını, bu sayının, son 10 yılda yüzde 20 oranında artış gösterdiğini, husus kullanıcıları ortasında en yaygın olanının esrar olduğunu, esrarı, eroin, amfetamin, kokain ve ekstazinin izlediğini ve bu durumun uyuşturucu ile uğraşın insanlık için ne kadar önemli bir sorun olduğunu gözler önüne serdiğini kaydetti.

“Türkiye eroin bağımlısı olmadı ancak şu anda metamfetamin bağımlısı oluyor”

Dünyada geniş bir kabahat ağı bulunduğunu ve uyuşturucu ticaretinin bu ağın değerli bir modülü olduğunu anlatan Prof. Dr. Sevil Atasoy, şunları lisana getirdi:

“Farklı uyuşturucu tipleri farklı yollarla taşınıyor. Örneğin, kokain için yeşil, eroin için kırmızı yollar kullanılıyor. Birebir güzergâhlarda insan kaçakçılığı üzere yasadışı faaliyetler de gerçekleşiyor. Türkiye, coğrafik pozisyonu nedeniyle Balkan yolu üzerinde yer alıyor. Bu yol, tarih boyunca İpek Yolu’nun Çin’den Avrupa’ya kadar uzanan kısmının bir modülü olarak ticaret için kullanıldı. İşte bu yüzden biz eroin için daima bu trafiğin üstünde olan bir ülkeydik. Afganistan’da Taliban’ın idaresi ele geçirmesiyle haşhaş ekimi yasaklandı. Afgan köylüleri artık eroin üretiminden para kazanamadıkları için metamfetamin sentezlemeye yöneldi. Bu durum Türkiye’yi, eroinin yerine metamfetamin ticaretinin geçtiği bir transit ülke haline getirdi. Transit ülkeler çoklukla uyuşturucunun mahallî kullanımından da etkilenirler. Türkiye eroin bağımlısı olmadı lakin Türkiye şu anda metamfetamin bağımlısı oluyor.”

Son iki yılda dörde katlandı!

Türkiye’de son yıllarda süratle artan kimi hususlar ortasında sentetik ecza ve uydurma ilaçlar, bilhassa de sentetik esrarın yer aldığını, sentetik esrarın, esrarın aktif unsurunu içeren lakin gerçek esrar olmayan “bonzai” olarak bilinen hususlar olduğunu kaydeden Prof. Dr. Sevil Atasoy, son iki yıl içinde metamfetamin yakalanma oranları dörde katlandığını, bu durumun, piyasada yasadışı unsurların artışını ve çeşitlenmesini gösterdiğini söyledi.

Transit ülkeydik ancak artık kullanıcısıyız!

Ülkemizin, üzerinden geçen uyuşturucunun yüzde 35 ile yüzde 40’ını yakalayarak dünya genelinde yüksek bir muvaffakiyet sergilediğine işaret eden Prof. Dr. Sevil Atasoy, “Ancak bu, toplam ölçünün yalnızca yarısı; gerisi kaçakçıların elinde kalıyor. Polisin gayretlerine karşın yakalanamayan önemli ölçüde uyuşturucu, Pasifik, Batı ülkeleri ve Arap Yarımadası’ndan kapıdan gönderilmeye devam ediyor. Her gün sokaklarda uyuşturucu satan torbacılar da yakalanıyor; lakin yoksulluk ve işsizlik nedeniyle onların yerini alacak yeni şahısların bulunması kolay oluyor. Bağımlıların tedavi edilmesi gerekmektedir. Tüm tabiplerin bağımlılık tedavisi hakkında bilgi sahibi olması ve özel hastanelerin sayısının artması kural. Fakat şu anki durumda, bağımlı bireylerin tedavi almak istemesi halinde hastaneye kabulü çabucak sağlanamıyor; çoklukla üç ay ya da altı ay sonra gelinmesi isteniyor. Biz transit bir ülkeydik. Fakat artık kullanıcısıyız.” diye konuştu.

Atasoy birebir gün içerisinde ikinci konferansında da NP Sıhhat Yerleşkesi İbn-i Sina Oditoryumunda sıhhat öğrencileriyle buluştu.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı