Ergoterapi bağımsız ömür marifetlerini güçlendiriyor

Ergoterapinin bireylerin günlük ömür aktivitelerine iştirakini artırarak bağımsızlıklarını güçlendiren, fizikî ve zihinsel güzelleşmeye odaklanan bütüncül bir yaklaşım olduğunu belirten İstanbul Atlas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Ergoterapi Bölümü’nden Öğretim Vazifelisi Zeynep Çorakcı Yazıcıoğlu, ergoterapinin rehabilitasyon sürecindeki katkılarına dikkat çekti. Ergoterapistlerin çeşitli hastalık ve mahzur kümeleri ile gayeye yönelik çalışmalar yürüttüğünü, günlük hayat aktivitelerinden duyu bütünleme terapisine bilişsel rehabilitasyondan nörolojik bozukluklara kadar çok geniş bir alanda çalıştığını belirten Çorakcı Yazıcıoğlu, ergoterapinin işlevselliği artırmak ve bağımsız ömür marifetlerini güçlendirmek için sıkça tercih edildiğini söyledi.

Dünya Ergoterapistleri Federasyonu WFOT (World Federation of Occupational Therapists) öncülüğünde birinci sefer 27 Ekim 2010’da kutlanmaya başlanan Dünya Ergoterapi Günü’nde ergoterapinin tanıtılması amaçlanıyor. 

İstanbul Atlas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Ergoterapi Bölümü’nden Öğretim Vazifelisi Zeynep Çorakcı Yazıcıoğlu, 27 Ekim Dünya Ergoterapi Günü münasebetiyle yaptığı açıklamada ergoterapinin kıymetine ait değerlendirmede bulundu.

Ergoterapi bütüncül bir rehabilitasyon yaklaşımıdır

Ergoterapinin “Bireylerin günlük ömür aktivitelerini bağımsız bir formda gerçekleştirmelerini sağlamak hedefiyle uygulanan bütüncül bir rehabilitasyon yaklaşımı” olarak tanımlandığını belirten Çorakcı Yazıcıoğlu, “Ergoterapi, temel tıp bilimleri, psikoloji, sosyoloji üzere çeşitli bilim kollarından temel aldığı müdahale yaklaşımları ile bireylerin fizikî, bilişsel, duygusal ve toplumsal gereksinimlerine yönelik kendine has uygulamalarını kullanarak ömür kalitelerini artırmayı hedefler” dedi. 

Çocukluktan ileri yaşa kadar geniş bir yelpazede uygulanıyor

Ergoterapistin bireylerin yaşadıkları ortamda daha bağımsız ve işlevsel olmaları için stratejiler geliştirip uyguladığını kaydeden Çorakcı Yazıcıoğlu, “Bu, bir çocuğun oyun oynama hünerlerinin gelişiminden yaşlı bir bireyin ferdî bakımını bağımsız yapabilmesine kadar geniş bir yelpazede uygulanabilir” dedi.

Hedefe yönelik çalışmalar yürütülüyor

Ergoterapistlerin çeşitli hastalık ve mani kümeleri ile maksada yönelik çalışmalar yürüttüğünü söz eden Çorakcı Yazıcıoğlu, ergoterapi uygulamaları sonucunda bireylerin kendi hayatlarını bağımsız yürütebilmesini destekleyecek birçok maharet kazandırılması hedeflendiğini belirterek bu uygulamaları şöyle açıkladı:

Günlük Ömür Aktiviteleri Eğitimi: Bireylerin yemek yeme, giyinme, banyo yapma üzere temel günlük aktiviteleri bağımsız bir formda yapabilmeleri için eğitim ve maharet geliştirme çalışmaları yapılır.

Duyu Bütünleme Terapisi: Bilhassa otizm ve öbür nörogelişimsel bozukluklar yaşayan çocuklar üzerinde uygulanır. Duyusal uyaranların yanlışsız biçimde algılanması ve işlenmesine yardımcı olmak hedefiyle oyun temelli özel aktiviteler yapılır.

El Terapi ve Rehabilitasyonu: Kas-iskelet sistemi meseleleri yaşayan bireyler için el ve üst ekstremite işlevlerinin uygunlaştırılması üzerine çalışılır. Bireyin el kullanımıyla bağlı aktivitelerini (yeme-içme, yazı yazma, düğme ilikleme, mesleksel işler vb.) gerçekleştirebilmesi hedeflenir.

Bilişsel Rehabilitasyon: Hafıza, dikkat, sorun çözme üzere bilişsel marifetlerin geliştirilmesine yönelik stratejiler uygulanır. Bu yol travmatik beyin yaralanmaları, inme, Alzheimer hastalığı, nörogelişimsel bozukluklar üzere nörolojik fonksiyonları etkilenen bireylerde kullanılabilir.

Ergonomik Danışmanlık: İş yerlerinde ya da meskende fizikî çevreyi ve çalışma durumlarını bireylerin gereksinimlerine nazaran düzenleyerek yaralanmaların önlenmesi sağlanır.

Mesleki Rehabilitasyon: Çeşitli sebeplerden ötürü işe devam edemeyen ya da çalışma hayatına yeni başlayacak özel ihtiyaçlı bireylere yönelik uygulanır. Ergoterapinin çeşitli yaklaşımları ile bireylerin mesleksel aktivitelerine devam etmeleri desteklenir.

Öğretim Vazifelisi Zeynep Çorakcı Yazıcıoğlu, ergoterapinin pediatrik, ortopedik, psikiyatrik ya da nörolojik hastalıklara sahip olan bireylerde de farklı alanlarda uygulanabildiğini, ayrıyeten toplum temelli rehabilitasyon, okul temelli uygulamalar ve esirgeyici yaklaşımların ergoterapinin çalışma alanlarını oluşturduğunu kaydetti.

Ruh sıhhatini uygunlaştırma potansiyeline sahiptir

Ergoterapinin bireyin bağımsızlık kazanmasına ve toplumsal iştirakini artırmasına değerli katkılar sunduğunu söz eden Çorakcı Yazıcıoğlu, “Tedavi süreci şahsileştirilmiş bir yaklaşımla planlanır ve bireyin günlük hayatında fonksiyonel olmasını gayeler. Ergoterapist, bireyin etrafındaki fizikî ve toplumsal faktörleri tahlil eder, bu faktörleri güzelleştirecek yahut kişiyi bu zorluklarla başa çıkacak biçimde rehabilite eder. Ayrıyeten ergoterapi, duygusal ve psikososyal takviye sunarak bireylerin ruh sıhhatini da güzelleştirme potansiyeline sahiptir. Tedavi sürecinde, bireylerin gereksinimlerine uygun teknolojik dayanaklar ve adaptif aygıtlar kullanılabilir. Örneğin, el hünerleri hudutlu olan bir birey için özel tasarlanmış çatal bıçak kadroları kullanarak yemek yeme marifeti geliştirilebilir ya da tekerlekli sandalye kullanan bir bireyin konut ortamında bağımsız hareket edebilmesi için etraf düzenlemeleri yapılabilir” diye konuştu.

Ergoterapi pek çok taraftan düzgünleşme sağlıyor

Ergoterapinin bireylerin fizikî, bilişsel, psikososyal hünerlerinde güzelleşme sağlayarak bağımsızlıklarını artırdığını belirten Çorakcı Yazıcıoğlu, bu tesirleri şöyle açıkladı:

Fiziksel Güzelleşme: Kas gücü, el maharetleri, ince ve kaba motor uyumu üzere fizikî yeteneklerin geliştirilmesi hedeflenir. Bir inme geçiren birey, el ve kol fonksiyonlarını geri kazanarak günlük aktivitelerinde daha bağımsız hale gelebilir.

Bilişsel Güzelleşme: Dikkat, hafıza ve planlama üzere bilişsel işlevlerin rehabilitasyonu sağlanır. Travmatik beyin yaralanması yaşamış bireylerde, bilişsel marifetlerin güzelleştirilmesi sayesinde iş ve toplumsal hayatta daha aktif olmaları sağlanabilir.

Psikososyal Düzgünleşme: Ergoterapi, bireyin toplumsal münasebetlerini geliştirmeye ve toplumsal iştirakini artırmaya yönelik stratejiler sunar. Örneğin, depresyon yaşayan bir birey, ergoterapi ile günlük aktivitelerine geri dönerek kendini daha uygun hissedebilir.

Duyusal Güzelleşme: Duyu bütünleme terapisi sayesinde, özel ihtiyaçları olan bir çocuk etrafındaki uyaranlara daha uygun karşılık verebilir ve bu da yaşına uygun yeni maharetler öğrenmesini kolaylaştırabilir.

Çok geniş bir hasta kümesine hitap eden ergoterapinin aşağıdaki durumların tedavisinde kullanıldığını kaydeden Çorakcı Yazıcıoğlu, şu bilgileri verdi:

Nörolojik Bozukluklar: İnme, multipl skleroz, travmatik beyin hasarı, Parkinson hastalığı üzere durumlarda işlevsel kayıpları geri kazanma hedefiyle kullanılır.

Pediatrik Nörogelişimsel Bozukluklar: Otizm spektrum bozukluğu, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, serebral palsi üzere çocukluk çağında görülen gelişimsel bozukluklarda duyu bütünleme terapisi ve motor maharetler üzerinde çalışılır.

Ortopedik Yaralanmalar: Kas-iskelet sistemi meseleleri, kırıklar, tendon yaralanmaları, omuz ve el problemleri üzere durumlarda fizikî düzgünleşme sağlamak için müdahaleler yapılır.

Psikiyatrik Bozukluklar: Anksiyete, depresyon, şizofreni üzere psikiyatrik bozukluklarda bireyin toplumsal maharetlerini geliştirme ve günlük hayatta bağımsızlığını artırma hedeflenir.

Yaşlılık ve Geriatrik Sıkıntılar: Yaşlı bireylerde düşme tedbire, demans ve Alzheimer hastalığı üzere bilişsel problemlerde bilişsel rehabilitasyon ve günlük ömür marifetleri eğitimi sağlanır.

Ruhsal ve Fizikî Kronik Hastalıklar: Kronik yorgunluk sendromu, fibromiyalji, kronik ağrı üzere uzun vadeli hastalıklarla başa çıkmada ömür kalitesini artırmaya yönelik müdahaleler yapılır.

Ergoterapi tesirli ve inançlı bir yöntemdir

Öğretim Vazifelisi Zeynep Çorakcı Yazıcıoğlu, ergoterapinin bireylerin günlük hayat aktivitelerine iştirakini artırarak bağımsızlıklarını güçlendiren, fizikî ve zihinsel güzelleşmeye odaklanan bütüncül bir yaklaşım olduğunu belirterek kelamlarını şöyle tamamladı: “Kişiye özel uygulamalarıyla her yaştan ve farklı muhtaçlıkları olan bireyler için rehabilitasyon sürecinde tercih edilen tesirli ve emniyetli bir formüldür. Bu nedenle rehabilitasyon sürecinde fonksiyonelliği artırmak ve bağımsız ömür maharetlerini güçlendirmek için sıkça tercih edilmektedir.”

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı