Bayanlarda Her Yaşta Omurga Meselelerine Dikkat!

Omurga, bedeni birbiriyle devamlı bağlantı halindeki kaslar sayesinde ayakta tutan bir sistemdir. Ana yapısını kemik-iskelet, bunlara hareket kabiliyeti veren eklemler ve güç üreten kaslar oluşturur. Çocukluk ve genç erişkinlik periyodu, omurganın sağlıklı ve sağlam olması için temellerin atıldığı periyottur. Şayet kalıtsal bir hastalık yoksa omurga sıhhatinde beslenme biçimi kıymetlidir. Bu nedenle bu yaş aralığında kalsiyumdan zengin beslenme ve kâfi D vitamin alımı, ileriki yaşlarda omurga sıhhatini olumsuz etkileyebilecek rahatsızlıkların görülme sıklığını azaltabilmektedir. Bayanlarda görülen omurga rahatsızlıkları erkeklere oranla daha fazladır. Bu yüzden bayanların genç yaşlarda omurga sıhhatine dikkat etmeleri, ileriki yaşlarda ağrısız ve sağlıklı bir omurga için önemlidir. Memorial Antalya Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü’nden Uzm. Dr. Ayşe Yener Güçlü, bayanlarda görülen omurga rahatsızlıkları hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı. 

Kız çocuklarında omurga daha süratli büyüyor

Kız çocuklarında erkek çocuklarından farklı olarak 9. ve 10. yaşlardan sonra hormonların tesiriyle kemikler uzamaya, kemik kitlesi artmaya ve kaslar kalınlaşmaya başlar. Bu süratli büyüme periyodu ortalama 14-15 yaşına kadar devam eder ve bu devirde eklem ve kemik ağrıları olarak görülebilir. Kimi vakit bilhassa geceleri ortaya çıkan sırt ve uzun kemik ağrıları nedeni ile ilaç kullanılması gerekebilir. Bu devirdeki süratli uzunluk uzaması duruş ve oturuş bozukluklarına ve bazen kalıcı form bozukluklarına neden olabilir. Bu durumun önlenmesinde sistemli yapılan spor gözetici rol oynar ve omurga sistemini düzenler. 

Kimi vakit göğüslerin büyümesi ve utanma duyusu ile bir arada öne eğik oturup saklama eğilimi de görülebilir. Psikiyatrik yardım alınması bu durumlarda yararlı olacaktır. Öteki yandan bu çeşit şikayetlerin altından omurgada skolyoz olabileceği göz önünde bulundurularak, ailenin müşahedesinde omuz asimetrisi ya da duruş bozukluğu fark edilmesi ya da uzun müddetli ve inatçı omurga ağrıların varlığında omurga sisteminin radyolojik olarak görüntülenmesi yararlı olacaktır. Çekilen direk röntgenler kemik yapısı, kalitesi, mümkün doğumsal yahut sonradan kazanılmış anormallikler konusunda bilgi verir. Yirmili yaşlara kadar kemik uzaması devam etse de kızlarda daha erken sonlanacaktır.

Çalışma hayatı ağrıları da beraberinde getiriyor

 Teknolojinin gelişimi ile daha az hareket eden toplumlar haline gelmek bir çok sorunu da berberinde getirmektedir. 20’li yaşlarla birlikte birçok birey çalışma hayatına atılmakta ve uzun saatler masa başında vakit geçirmektedir. Günün yaklaşık 8 saatini bu halde geçiren bayanlarda bir müddet sonra hareketsizliğe bağlı boyun ve sırt ağrıları ortaya çıkar. Bunun tahlili, sık kısa mola vermek, masa başı antrenmanları yapmak, haftada en az 3-4 gün ortalama 1 saat civarında yürüyüş yapmak ya da yüzme gibisi sporlar yapmaktır. Burada kıymetli olan, bu cins aktiviteleri uzun müddetli ve istikrarlı olarak devam edilmesi ve hayatın bir modülü haline getirilmesidir. 

 Kadınlarda 20’li yaşlarda risk artıyor

Kadınların bir kısmı birinci hamileliklerini 20’li yaşlarda yaşayabilir. Bilhassa tartı artışının en fazla olduğu son 3 ayda, annelerde bel ve sırt ağrıları ön plana çıkar. Bu periyot annenin tüm beden hudutlarının sonuna kadar zorlandığı metabolizmasının, hormonal ve ruhsal istikrarının büsbütün değiştiği, ruhsal ve fizikî her türlü dayanağa muhtaçlığı olduğu bir devirdir. Bu devirde annenin iç huzuru, çok ağır olmayan lakin büsbütün hareketsiz kalmadan yapacağı tertipli fizikî aktiviteler, doğum sırasında anneyi ve sonrasında çocuğunun sıhhatini olumlu etkileyecektir. Bu idmanlar günlük bir saat sakin bir etrafta yürüyüşler, mümkün olursa yüzme yahut spor salonunda uygun antrenman programları formunda olabilir. Bilhassa çalışma hayatı ağır olan annelerde emzirme ve bebeğe bakım vermenin de tesiri ile genel yorgunluk, uykusuzluk ve omurga ağrıları ağır yaşanabilir.

30’lu yaşlarda omurga ağrıları daha bariz oluyor

30’lu yaşlarla birlikte nispeten durağan hayat, gebelikler ve beslenme alışkanlıkları ile birlikte kilo artışı gelişebilir. Bu artışla birlikte eklemler, omurga ve kaslarda zorlanmalar, çabuk yorulmalar kimi vakit muhakkak kas kümelerini içeren kronik ağrılar ortaya çıkar. Kilo artışı ve hareketsiz yaşantı ya da çok zorlanmış, yorgun bir beden, stress; bel ve boyun fıtıklarının ortaya çıkışını tetikler yahut sebep olur. Altı aydan uzun süren, aralıklı gelen, bacaklara yahut kollara vuran ağrılar, omurgada fıtığın habercisi olabilir. Bunun tespiti muayene ve gereğinde ileri tetkiklerle mümkündür.

40’lı yaşlarda kemik yoğunluğu ölçümlerine başlanmalı

Kırklı yaşlarla birlikte bedendeki hormonal değişimler, geçirilen hastalıklar, kilo, genetik faktörler üzere pek çok durumun tesiri ile omurgada ve öbür eklemlerde dejanaratif süreçler ön plana çıkmaya başlar. Kilo ile meşakkatler kendini omurgada daralma, fıtık, dizlerde dejeneratif hastalıklar üzere kas-iskelet sistemi hastalıkları olarak kendini göstermeye başlar. Hormonal değişimin başlangıcından itibaren olağan kurallarda yıllık kemik yoğunluğu ölçüme ve gereğinde ilaç tedavisi uygulanması ileri yaşlar için hami rol oynayacaktır.

Genç yaşlarda itina gösterilirse, 50 yaş sonrası rahat geçer

50 yaş ve sonrası, bu vakte kadar bedenimize ne kadar düzgün ve şuurlu davrandığımızın karşılığını alacağımız yaşlardır. Kişinin daha evvelki yaşantısındaki hayat stili, beslenme alışkanlıkları, gebelik sayısı, kilo, varsa sistemik hastalıkları bu periyotta belirleyici olur. Kemik erimesi ve dejeneratif hastalıkları bu periyotta daha da barizleşir. Hem bedensel hemde zihinsel olarak kendine dinlenecek vakit ayıran, istikrarlı ve doğal beslenmeye ihtimam gösteren ve ülkü kilosunu koruyan, mümkün olduğu kadar bedenen ve zihnen hareketli ve faal bir hayat sürdüren sigaradan uzak geçirilen bir hayat biçimi, size uzun yıllar hizmet edecek sağlıklı bedenin habercisi olmaktadır.  

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı