Muvaffakiyetin sırrı “Yapay zekâ ile akıllı çalışmak”!

Üsküdar Üniversitesi Eğitim Kurumları ve Rehberlik Hizmetleri eğitim uzmanı Psk. Hatice Ada, öğrencilerin artan yapay zekâ kullanımını kıymetlendirdi.  

Çok çalışan değil, makul çalışanlar fark atıyor…

Günümüzde yapay zekânın yalnızca teknoloji meraklılarının gündeminde değil, her yaştan insanın günlük hayatında yer edinen bir gerçekliğe dönüştüğünü tabir eden Uzm. Psk. Hatice Ada, “Bilgiye ulaşma süratimizi artırıyor, üretkenliği destekliyor, rutin işlerimizi kolaylaştırıyor. Evvelden bir seçenek olarak görülen bu sistemler artık direkt ömrün içinde. Artık yapay zekâyı yalnızca bilmek yetmiyor, onunla çalışabilmek, onu hayatın içine akla yatkın katabilmek gerekiyor. Bu yeni nizamda sadece çok çalışan değil, akla yatkın çalışan bireyler fark yaratıyor.” dedi.

Yapay zekâ sistemleri imtihan hazırlığı süreçlerine de direkt entegre… 

Özellikle genç jenerasyonların, bu dönüşümün en ön sırasında yerini aldığını kaydeden Hatice Ada, “Lise ve üniversite öğrencileri, yapay zekâyı sırf cümbüş hedefiyle değil; öğrenmek, üretmek ve akademik muvaffakiyete ulaşmak için de faal formda kullanıyor. Ödev hazırlama, sunum oluşturma ve bilgiye ulaşma üzere temel gereksinimlerde kullanılan yapay zekâ sistemleri artık imtihan hazırlığı süreçlerine de direkt entegre olmuş durumda. Pekala sahiden yapay zekâyla imtihana hazırlanılır mı? Bu soruya verilecek karşılık, kullanım biçimine bağlı olarak değişse de birçok öğrenci, öğretmen ve rehber bu sistemleri imtihan sürecinde tesirli ve verimli bir araç olarak değerlendirmeye başladı bile.” diye konuştu.

Yapay zeka stratejiye de hizmet eden bir yardımcıya dönüştü

Yapay zekâ tabanlı uygulamaların, öğrencinin zayıf olduğu hususları tahlil edebildiğini, kusurlu tahlillerin nedenlerini açıklayabildiğini ve misal örneklerle pekiştirme yapabildiğini kaydeden Hatice Ada, “Bununla da kalmayıp öğrencinin dikkat müddetine uygun olarak mola teklifleri sunarak süreç idaresine katkı sağlıyor. Bu sayede sırf bilgiye değil, stratejiye de hizmet eden bir yardımcıya dönüşüyor. Bilhassa kişiselleştirilmiş geri bildirim imkanı, öğrencilerin kendi gelişimlerini izleyebilecekleri bir yol haritası çizmelerini kolaylaştırıyor. Her öğrenciye birebir biçimde yaklaşan klasik sistemlerin bilakis, şahsa özel bir tecrübe sunması büyük bir avantaj sağlıyor.” tabirinde bulundu.

Yapay zekâ bir çeşit ‘yargılamayan öğretmen’ rolünü üstleniyor

Bazı platformların, öğrencilerin imtihan geçmişlerini tahlil ederek anlık gelişim grafikleri oluşturabildiğini de lisana getiren Psk. Hatice Ada, “Bu grafikler sırf akademik başarıyı değil, motivasyonu da besliyor. Ayrıyeten yapay zekânın ‘aynı soruyu tekraren sorma’ ya da ‘sabırla dinlenme’ üzere insan ilgilerinde sonlu olan özellikleri karşılayabilmesi, gençler için cazip hâle geliyor. Bilhassa kusur yapmaktan çekinen, öğretmenleri tarafından yargılanmaktan tasa duyan öğrenciler için yapay zekâ bir çeşit ‘yargılamayan öğretmen’ rolünü üstleniyor. Öğrenciler sınırsız soru sorabiliyor, gerektiği kadar tekrar yapabiliyor ve tüm süreci kendi suratlarında ilerletebiliyorlar.” biçiminde konuştu.

Adeta bir ruhsal takviye ünitesi üzere fonksiyon görüyor

Yapay zekânın kimi platformlarda adeta bir ruhsal takviye ünitesi üzere fonksiyon görebildiğini de kaydeden Ada, “Kaygı düzeyine nazaran mola hatırlatmaları yapmak, çalışma bloklarını yapılandırmak, odaklanma ve vakit idaresi teknikleri sunmak üzere marifetleriyle öğrencinin yalnızca bilgi seviyesine değil, duygusal süreçlerine de dokunabiliyor. Bir terapist ya da rehber öğretmen gibi insanın biricikliğine odaklanamasa da imtihan derdiyle baş etmede fonksiyonel bir birinci adım olarak kıymetlendirilebilir.” dedi.

Yapay zekâ gerçekle ilgisi olmayan içerikler de üretebiliyor

Tüm bu avantajlarının yanında, yapay zekânın da sınırlılıkları olduğunun unutulmaması gerektiğine işaret eden Ada, “Son periyotta ChatGPT üzere platformlarda yaşanan uzun periyodik kesintiler ya da birtakım yanlış bilgi örnekleri, kullanıcıların bu sistemleri eleştirel bir süzgeçten geçirmesini gerekli kılıyor. Yapay zekâ, vakit zaman ‘hallucination’ ismi verilen, gerçekle ilgisi olmayan içerikler üretebiliyor. Bu da sistemin sunduğu bilgilerin kesinlikle öbür kaynaklarla doğrulanması gerektiği manasına geliyor.” tabirinde bulundu.

Öğrencilere şahsileştirilmiş dayanak sağlıyorlar

Dünya genelinde eğitimde yapay zekâ kullanımının her geçen gün daha da yaygınlaştığını lisana getiren Ada, şöyle devam etti:

“Güney Kore’de devlet takviyeli projelerle dijital ders kitapları yapay zekâyla entegre ediliyor, öğrencilerin gelişimleri anlık olarak takip ediliyor. ABD’de ise öğrencilerin öğrenme tarzlarına nazaran mikro dersler sunan sistemler dikkat çekiyor. Riiid üzere platformlar, imtihan hazırlığında şahsî test sistemleriyle milyonlarca öğrenciye ulaşıyor.

Türkiye’de eğitimde yapay zekâ uygulamaları yeni olmasına karşın süratle gelişiyor. Milli Eğitim Bakanlığı, ‘Eğitimde Yapay Zekâ Uygulamaları Strateji Belgesi’ ile yol haritasını belirlerken, YEĞİTEK bünyesinde Yapay Zekâ ve Büyük Bilgi Uygulamaları Daire Başkanlığı’nı kurdu. İstanbul ve Ankara’daki pilot okullarda yapay zekâ takviyeli ölçme-değerlendirme sistemleri test ediliyor. Ayrıyeten MEB’in yapay zekâ takviyeli ferdî öğrenme platformu MEBİ ve sanal asistanı KANKA, bilhassa YKS hazırlığında öğrencilere 7/24 şahsileştirilmiş dayanak sağlıyor.”

Gelecekte imtihan sistemleri de dönüşüme ayak uyduracak

Geleneksel kaynaklara kıyasla yapay zekânın sunduğu 7/24 erişimin, şahsileştirilmiş içerikler, sabırlı tekrarlar ve gerçek vakitli tahlil üzere avantajlarının yadsınamaz olduğunu anlatan Psk. Hatice Ada, “Ancak tüm bunlara karşın insan ilgilerinin ve öğretmen rehberliğinin yerini tamamen alması mümkün görünmüyor. En verimli kullanım biçimi, yapay zekâyı tamamlayıcı bir araç olarak görmekten geçiyor. İnsan zekâsı ve hissiyle teknolojiyi yan yana getirebilmek, bu yeni periyodun en değerli marifeti hâline geliyor. Gelecekte imtihan sistemlerinin de bu dönüşüme ayak uydurması ise kaçınılmaz görünüyor. Ezber temelli yapılardan uzaklaşarak tahlil, yorumlama ve marifet odaklı ölçme sistemlerinin ön plana çıkması bekleniyor. Dünya genelinde IBM, Pearson üzere kuruluşlar bu istikamette büyük yatırımlar yapıyor. Türkiye’de de benzeri ölçme-değerlendirme sistemlerinin pilot uygulamalarına daha sık rastlayacağımız bir periyoda giriyoruz.” diye konuştu.

Yapay zeka şimdinin gerçeği…

Eğitim Uzm. Psk. Hatice Ada, yapay zekânın imtihan hazırlığında güçlü bir dayanak sağlayabileceğine işaret ederek, “Ancak gerçek farkı yaratan; stratejik düşünme, planlama mahareti ve insan takviyesiyle bu teknolojiyi akla yatkın harmanlayabilmektir. Yapay zekâ artık tam manasıyla şimdinin gerçeği. Bu gerçeği kavrayıp onunla iş birliği kurabilenler hem ferdî muvaffakiyetlerini pekiştiriyor hem de geleceği şekillendiren aktörler hâline geliyor.” biçiminde kelamlarını tamamladı.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı