Okyanusların korunması ve sürdürülebilirliğine bilimsel katkı sunulacak

Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü Nükleer Bilimler Anabilim Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Aysun Uğur Görgün’ün Türkiye yürütücülüğünü yaptığı “Strengthening Ocean Health for Sustainable Development: A Küresel Approach Using Nuclear and Isotopic Techniques” başlıklı çalışma 2024-2025 IAEA Technical Cooperation Programme- INT7022 tarafından desteklenmeye uygun bulundu.

Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Üniversitemiz öğretim üyesi Prof. Dr. Aysun Uğur Görgün’ün yürütücülüğünü yaptığı proje Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı tarafından desteklenmeye uygun bulundu. Çalışma, okyanus sıhhatinin korunması ve sürdürülebilir kalkınma amaçlarının gerçekleştirilmesi açısından büyük bir potansiyel taşıyor. Nükleer ve izotopik tekniklerin bu alandaki uygulanabilirliğini ve gücünü ortaya koyan projeyi, global seviyede bilimsel işbirlikleri ve yenilikçi tahliller geliştirilmesi noktasında kıymetli görüyorum. Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü’nde yürütülen bu cins projeler, hem bilimsel altyapımıza katkı sağlıyor hem de memleketler arası arenada bilimsel gücümüzü daha geniş kitlelere duyuruyor. Prof. Dr. Aysun Uğur Görgün’ü ve takımını tebrik ediyor muvaffakiyetlerinin devamını diliyorum” diye konuştu.

“Bilimsel altyapı oluşturacak”

         Proje ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Aysun Uğur Görgün, “Bu projeye dair heyecanımı ve gururumu lisana getirmek istiyorum. Okyanusların sıhhati, yalnızca çevresel değil, tıpkı vakitte ekonomik, toplumsal ve kültürel açıdan da büyük bir değere sahiptir. Fakat, okyanusların bozulması konusunda bilimsel temele dayanan, doğrulanmış dataların eksikliği, bu sorunun çözülmesinde kıymetli bir pürüz teşkil etmektedir. Bu projede, nükleer ve izotopik teknikler kullanarak, okyanusların sıhhatini etkileyen mahallî ve global deniz gerilim faktörlerinin dinamiklerini daha yanlışsız bir biçimde belirlemeyi ve bu tesirlerin izlenmesi için gerekli olan bilimsel bilgileri elde etmeyi amaçlıyoruz. Bu bilgiler, okyanus ekosistemlerindeki değişimlerin daha güzel anlaşılmasını sağlayacak ve denizlerin korunması ismine daha sağlam bir bilimsel altyapı oluşturacaktır. Bilhassa deniz idaresi için ispata dayalı karar alma süreçlerini uygunlaştırmak, bu projede öncelikli amaçlarımızdan biridir” dedi.

“Kritik kıymete sahip”

Prof. Dr. Aysun Uğur Görgün, “Nükleer ve izotopik tekniklerin sağladığı hassas ölçüm ve izleme imkanları, bu alandaki araştırmalar için eşsiz fırsatlar sunmaktadır. Bu teknikler sayesinde, deniz ekosistemlerinde meydana gelen değişikliklerin ve kirliliğin kaynağını, yayılma suratını ve tesirlerini daha âlâ izleyebiliriz. Bu sayede, okyanuslardaki ekolojik istikrarın korunması için alınacak tedbirler daha yanlışsız, tesirli ve vaktinde olacaktır. Projemizin, yalnızca deniz konusunda katkı sağlamakla kalmayıp, tıpkı vakitte global seviyedeki deniz idaresi stratejilerine taraf verecek bilimsel dataların sağlanması açısından da kritik bir kıymete sahip olduğunu düşünüyorum. Sonuç olarak, bu projeyle elde edeceğimiz bulgular, okyanuslarımızın sürdürülebilirliği için gelecekteki kararların şekillendirilmesine yardımcı olacak ve bilimsel toplulukta değerli bir boşluğu dolduracaktır” diye konuştu.

“Kanıta dayalı kararlar alınabilecek”

Prof. Dr. Aysun Uğur Görgün, “Projemizin amaçları doğrultusunda, iştirakçi Üye Devletlerin okyanus kirliliğinin tesirlerini daha yeterli anlayabilmeleri için bilgi toplama kapasitelerini güçlendirmeyi amaçlıyoruz. Bu bağlamda, civa, hidrokarbon, radyonüklid kirliliği, deniz biyotoksinleri düzeyleri, okyanus asitlenmesi ve deniz ekosistemlerinin karbon tutma kapasitesi üzere çeşitli gerilim faktörlerine dair kapsamlı bilgi toplama sürecine odaklanacağız. Ayrıyeten, petrol sızıntıları ve radyoaktif unsurların kazara salınımının okyanus ekosistemlerine olan tesirlerini kıymetlendirmek için temel datalar sağlayarak, bu çeşit felaketlerin önlenmesine yönelik alınacak tedbirler için bilimsel bir temel oluşturacağız. Toplanan bilgiler sayesinde, Üye Devletler okyanus kirliliğinin mevcut durumunu daha uygun anlayacak ve sürdürülebilir deniz idaresi mevzularında delile dayalı kararlar alabilecekler. Bu süreç, okyanusların korunması ve sürdürülebilirliğine yönelik daha faal ve bilimsel temele dayanan bir yaklaşım geliştirilmesine imkan tanıyacaktır” dedi.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı