İZKİTAP’ta “İzmir Tarım ve Besin Ekosistemi” konuşuldu

İzmir Büyükşehir Belediyesi konut sahipliğinde, Kültürpark’ta düzenlenen İZKİTAP- 6. İzmir Kitap Fuarı kapsamında, FİKİR Gazetesi’nin yürüttüğü “Fikir Söyleşileri” dizisi devam ediyor. Dizinin dünkü konukları, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kırsal kalkınma siyasetleri, inançlı besin sistemleri ve üretici takviyeleri üzerine yürütülen çalışmaları paylaştı.

İzmir Büyükşehir Belediyesi, kırsalda yaşanan göç, üretimdeki aksaklıklar ve iklim krizi üzere temel sıkıntılara karşı geliştirdiği projelerle hem üreticiyi destekliyor hem de kentliye inançlı besin ulaştırıyor. İzmir Sanat’ta gerçekleştirilen “İzmir Tarım ve Besin Ekosistemi” başlıklı oturumda İzmir Büyükşehir Belediyesi Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanı Nehir Yüksel, Tarımsal Hizmetler Dairesi Lideri Bülent Üngür ve İZTARIM Genel Müdürü Öztürk Kurt konuşmacı olarak yer aldı. Konuşmacılar, Büyükşehir Belediyesi’nin ziraî üretim, planlama ve tedarik siyasetlerini, “iyi tarım, sağlıklı besin, güçlü üretici” unsurlarıyla bütünleşik kırsal kalkınma modelini ve hayata geçirilen tanzim satış sistemini anlattı. 

“951 mahalleyi içeriyor” 
İzmir Büyükşehir Belediyesi Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanı Nehir Yüksel, kent genelindeki kırsal alanların meselelerini tespit etmek hedefiyle kapsamlı bir bilgi tabanı ve stratejik planlama çalışması yürüttüklerini belirterek, İzmir’in 12 bin kilometrekarelik yüzölçümünün 11 bin kilometrekarelik kısmının kırsal alan olarak değerlendirildiğini söyledi. Yüksel, “Krizler, salgınlar, savaşlar ve artan dalgalanmalar karşısında kırsal alanda ne yapmalıyız, nasıl yapmalıyız sorusuna tahlil aramaya çalışıyoruz. Bunun için öncelikle bir bilgi tabanı oluşturduk. 11 bin kilometrekarenin yaklaşık 10 bin 600 kilometrekarelik kısmını kapsayan çalışma alanımız 951 mahalleyi içeriyor. Bilhassa öncelikli envanter çalışmalarıyla çok kıymetli bilgilere ulaştık. Daha sonra bu alana ait, kırsalda ne yaşadığımızı ve meselelerimizin neler olduğunu tespit ettik” diye konuştu. 

“Kent Besin Siyasetleri Meclisi oluşturulacak”
Kırsal alan stratejik plan çalışmalarına da değinen Yüksel, “Tüm bu bilgilerle birlikte kırsal alan stratejik planı çalışmasına başladık. Kırsal alan sınıflaması, kırsal alan tipolojisi ve köylerde kaybolan klasik dokuyu göz önünde bulundurarak bir kırsal tasarım rehberi hazırlıyoruz. Bu çalışmalar 2026’da tamamlanacak ve İzmir’de devam eden üst ölçekli mekansal plan kararlarına entegre edilecek. İzmir’in havzaları, Küçük Menderes, Gediz, Bakırçay ve Yarımada üzere alanlar kendi özgün niteliklerine uygun planlamalarla ele alınacak. Böylelikle yaşanabilir planlama ve müdahale araçları geliştirilecek” dedi. 
İzmir Kent Besin Sistemleri Evrakı çalışmasını da başlattıklarını belirten Yüksel, “Amacımız hem salgınlar hem besin fiyatlarındaki dalgalanmalar hem de ziraî üretimde azalmalar nedeniyle zahmetler yaşanan sağlıklı besine erişimi, daha sistemli bir biçimde sağlamak. Tüm paydaşları kapsayan bir yapı oluşturmak için çalışıyoruz. Kamu, üretici, kooperatif, bakanlık, sivil toplum, üniversite ve akademisyenlerin birlikte çalışacağı bir Kent Besin Siyasetleri Meclisi oluşturacağız. Bu meclis, yatay bir hiyerarşi ile çalışacak ve en son olarak besin strateji evrakının hazırlanmasını sağlayacak” biçiminde konuştu. 

“Akıllı sayaçla su idaresi yapıyoruz”
Tarımsal Hizmetler Dairesi Başkanı Bülent Üngür de İzmir’in ziraî potansiyeline dikkat çekerek, “İzmir aslında ziraî potansiyel bakımından Türkiye’nin en değerli kentlerinden biri. Birçok noktada üretim deseninde birinci sıradayız. Ayrıyeten, Küçük Menderes’ten Bakırçay ve Gediz’e uzanan güçlü havzalarımız var. Anadolu’nun birçok bölgesinde yetişmeyen eserler, İzmir topraklarında başarılı bir biçimde üretiliyor. Süt hayvancılığında da Türkiye başkanıyız ve organik tarımda öncü konumdayız” dedi.
Üngür, “Su krizine karşı Sulama Şube Müdürlüğü aracılığıyla hayvan içme suyu, sulama göletleri ve tesisleri inşa ediyoruz. Bilhassa Dikili’de 10 bin dekara hitap eden bir tesis açtık ve 600’e yakın akıllı sayaçla su idaresi yapıyoruz. Maksadımız yalnızca suyu korumak değil, çiftçilere alternatif olarak kuraklığa güçlü bitkiler önermek. Örneğin silajlık mısır üzere su tüketimi yüksek bitkiler yerine hayvanların beslenmesinde kullanılabilecek eserler üzerinde çalışmalar yapıyoruz ve bunları çiftçilerimize aktarıyoruz” diyerek yürüttükleri çalışmalarını anlattı. 
Üngür ayrıyeten, fidan dağıtımı, zararlılarla gayret ve su eserleri dayanaklarını yürüttüklerini, küçük balıkçılara buz makinesi dağıttıklarını belirtti. Orman yangınlarından etkilenen çiftçilere yem ve su deposu yardımı verildiğini, incir üretiminde büyük potansiyele sahip Tire’de paketleme tesisi kuracaklarını aktardı. Don olaylarına karşı erken ihtar ve yapay zeka takviyeli sistemler kurduklarını da tabir eden Üngür, “iyi tarım” uygulamaları ile doğal ve sağlıklı besine vatandaşların erişimini sağlama konusunda aralıksız çalıştıklarının altını çizdi.  

İZMAR’ı anlattı
İZTARIM Genel Müdürü Öztürk Kurt, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kırsalda üretimi destekleyerek göçü önlemeyi ve kamu eliyle inançlı besin üretmeyi hedeflediğini vurguladı. Kurt, “Üreticinin sütünü satın alarak fabrikada paketleyip vatandaşa ulaştırıyoruz. Geçen yıl, Süt Kuzusu projesi için fabrikamızda 1 milyon adet süt üretimi gerçekleştirdik. Bu yılın sonuna kadar 2 milyon adedini tamamlayıp İzmir’deki muhtaçlık sahibi çocuklara planlanmış program çerçevesinde ulaştıracağız” dedi.
Belediyenin geçmişten gelen tanzim satış kültürüne atıfta bulunan Kurt, “Geçmiş periyotta İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin uhdesinde kurulmuş olan TANSAŞ, Türkiye’de sağlam besin dendiğinde akla gelen birinci örneklerden biriydi. Tanzim satış kültürü bu kentte yerleşik hale gelmişti. Bugün biz de bu anlayışı yine hayata geçiriyoruz. İZTARIM bünyesinde kurulan İZMAR, bu sürecin en değerli adımlarından biri. Bu halde inançlı besin kamu eliyle vatandaşlara ulaştırılıyor” tabirlerini kullandı.

Üretimden gelen güç
İZMAR modelinin kırsal bölgelerde üretimi destekleyen bir yapıya dönüştüğünü de belirten Öztürk Kurt, “Bu sistem sayesinde hem bölgesel kalkınmaya katkı sağlıyoruz hem de üreticilerin kendi yaşadıkları yerde kalmalarını teşvik ediyoruz. İnsanların göç etmeden, doğdukları topraklarda üretimi sürdürmesi için elimizden geleni yapıyoruz. Çağın getirdiği teknolojilerle yenilenmiş bir üretim modeli oluşturduk. Bu açıdan İZMAR, bizim için yalnızca bir satış noktası değil, üretimden tüketime uzanan inançlı besin zincirinin kamusal bir teminatı” diye konuştu.
Kurt, “İZMAR’da bizim için en değerli sıkıntı, yalnızca eseri vatandaşa ulaştırmak değil; inançlı gıdayı kamu garantisiyle üretip sunabilmek. Bugün kendi sütümüzü, yoğurdumuzu, tereyağımızı kendi markamızla üretiyoruz. Bu hafta prestijiyle ayranımızın da deneme üretimlerini tamamlayacağız. Yani yalnızca al-sat yapan bir yapı değil, üretimden gelen gücünü vatandaşa yansıtan bir sistem kurduk” dedi.

20 şube hedefi
Nisan ayında faaliyete başlayan İZMAR’ın kısa müddette kıymetli bir tesir yarattığını ve yıl sonuna kadar 20 şubeye ulaşmayı hedeflediklerini belirten Kurt, “Bugün 12 mağazamız hizmette. İzmir’in farklı noktalarında yaptığımız satışlarla birlikte, etrafımızdaki marketlerin fiyatlarını düşürdüğünü gözlemledik. Bu, direkt kamunun piyasayı dengeleyici tesirinin göstergesi. Liderimizin da her fırsatta lisana getirdiği üzere, insanların bütçesine bir kuruş bile katkı sağlayabiliyorsak bu bizim için çok pahalı. Yüzde 10-20 oranındaki farklar, vatandaşın hayatına direkt dokunan sonuçlar yaratıyor” diye konuştu.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı